Bursa’nin Deli Ayten’ine Vefa… 01/21/2010

Deli Ayten’i Bursa’dan,cocuklugumdan Lise’yi bitirene kadarki donemden tanirim.Elinde davulu ve cumbusu ile cala cala yururdu caddelerde.Bazen kizdiranlara,kendisi ile dalga gecenlere davulun tokmagini firlatirdi.

Deli Ayten’e vefa

AA muhabirinin aldığı bilgiye göre, yıllardır Romanların yaşadığı ve Kamberler olarak bilinen Kızyakup Mahallesi’nde kentsel dönüşüm çalışmaları çerçevesinde 370 bina kamulaştırıldı.

Kamulaştırılan binalardan sonuncusu geçen yıl yıkıldı. Ortaya çıkan 55 bin metrekarelik alanda ”Kamberler Tarih ve Kültür Parkı” kuruldu.

Mezarı Bursa’da olan Osmanlının ilk 6 padişahının büstleri, kentin önemli bir değeri olan kılıç kalkanı sembolize eden heykel ve Osmanlının Yükseliş Anıtı’nın bulunduğu parkta, 1935 doğumlu Ayten Şenaşık’ın (Deli Ayten) heykeli de yer alıyor.

Kamberler’de yetişen ama öldüğünde ”Bursa’nın Deli Ayten’i öldü” başlıklı haberlerle yerel gazetelerde yer alacak kadar kente mal olan Ayten Şenaşık’ın hüzünlü bir hikayesi var.

-ÖNCE MENENJİT, SONRA AŞK VURDU-

Üç yaşında geçirdiği menenjit hastalığının olumsuz etkileri zamanla silinen Ayten Şenaşık, genç kızlığa adım attığı 13-14 yaşlarında, aynı mahallede oturan ve kendisinden 5 yaş büyük ”Cümbüş Hasan”a aşık olur.

Ailesinin sevdiğiyle evlenmesine izin vermemesi üzerine Ayten’in akli dengesi yavaş yavaş bozulur. Bir doktorun ”Ancak sevdiği kişiyle evlenirse düzelir” demesi üzerine ailesi, Ayten’i alkolik olan Cümbüş Hasan’la evlendirmek zorunda kalır.

Dillere destan bir düğünle evlenen Ayten artık düzelemez. Aradan 1,5 yıl geçtikten sonra Cümbüş Hasan evi terk eder ve kendini içkiye verir, bir süre sonra da ölür. Eşinin ölümüyle yıkılan Ayten de avare halde sokaklarda dolaşmaya başlayınca adı deliye çıkar.

Bir omzuna astığı çok sayıda rengarenk çantayla gezerek cümbüş ve davul çalan Deli Ayten, özellikle kent merkezindeki esnaf için bir dönemin simge isimlerinden biri oldu.

Tarihi Kapalı Çarşı ve devamındaki Uzun Çarşı’da dükkanları dolaşarak bahşiş toplayan Deli Ayten, genellikle kendi halinde ve zararsız olmasına karşın kızdırıldığı zamanlarda saldırganlaşırdı.

Kamberler’deki kulübesinde 1992 yılında komşuları tarafından ölü bulunan Deli Ayten’in mezarı, 2001 yılında dönemin belediye başkanı Hilmi Şensoy’un girişimiyle granit kaplanarak düzenlendi ve mezar taşına davullu fotoğrafı konuldu.

Geçen yıl, eski Osmangazi Belediye Başkanı Recep Altepe tarafından heykeli yaptırılan Deli Ayten, bu heykelin Kamberler Tarih ve Kültür Parkı’na konulmasıyla tekrar mahallesine kavuşmuş oldu.

Bölge sakinlerinden Salih Cankılıç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, çok iyi bir insan olan Ayten Şenaşık’ın sabah kalktığında çantalarını, davul ve cümbüşünü alıp çarşıya çıktığını belirtti.

Çarşıda gezerek para ve yiyecek toplayan Deli Ayten’in, topladıklarını mahallesine döndüğünde ihtiyacı olanlara dağıttığını söyleyen Cankılıç, ”Deli Ayten’i herkes severdi. Kendisine deli denilmesine kızardı. Kendisini kızdıranlara bazen taş atar, bazen kovalardı. Unutulmaması güzel. Heykel bu parka çok yakıştı” diye konuştu.

Cankılıç, ölümünden bir yıl sonra Kapalı Çarşı esnafının Deli Ayten’in hayalini gördüğünü ileri sürerek, bunun üzerine aralarında para toplayarak mezarını düzenlediklerini ifade etti.

Osmangazi Belediye Başkanı Mustafa Dündar ise şehrin çöküntü bölgesi olarak adlandırabilecekleri mahallede insanlara haklarını verdiklerini insanların davul zurnalarla taşındıkları bir kamulaştırma çalışması yaptıklarını belirtti.

Bölgede oluşturulan parka ”Bursa’nın delisi Deli Ayten”in heykelini diktiklerini ifade eden Dündar, ”Deli Ayten, devamlı kentin mahalle ve çarşılarında davul çalarak gezen biri, bu mahallenin şahsiyeti. Heykelin arkasındaki binaya da müzisyen mektebi açacağız” dedi.

Deli Ayten’in yaşamı gibi rengarenk yapılan heykel, cümbüşü, bir omzuna asılı çantaları, diğer omzuna asılı davulu, parmaklarındaki yüzüklerle ziyaretçilerini bekliyor.