ABD ÇALIŞMA VİZELERİ 01/15/2010

ÇALIŞMA VİZELERİ:

1. L-1 ÇOK ULUSLU ŞİRKETLERDE ÇALIŞANLAR
L-1 vizesi uluslararası şirketlerde çalışan yönetici, müdür ve uzmanların calıştıkları şirketin ABD`de kurulmuş olan ofisinde çalışmalarını sağlar. Yürürlükte olan yasalara göre L-1 vizesi sahiplerinin eşleri ABD`ye girdikten sonra ayrıca bir çalışma izni alabilirler. Bazi L-1 vizesi sahipleri gerekli koşullar gerçekleşirse yeşil kart sahibi olabilirler ve EB-1 Çokuluslu Yönetici/Müdür statüsünde göçmenlik yani Yeşil kart başvurusunda bulunabilirler.
L-1 vizesine sahip olabilmenin ilk koşulu son üç yıl içerisinde bir ABD`li işverenin ortağı, temsilcisi veya şubesinde, ancak ABD dışında bir şirkette bir yıl aralıksız calışmış olmaktır. ABD`de geçen süreler hiçbir şekilde bu bir yıla dahil edilemez.
İkinci koşul ise ABD dışındaki işveren ile ABD şirketi arasında nitelikli bir hisse yapılanması ilişkisinin olmasıdır. Nitelikli ilişkiden kasıt ortaklık veya kanunlarda öngörülen gerekli hisse sahiplenmesidir. Bu koşullardan birindeki eksiklik L-1 vize başvurusunun reddedilmesiyle sonuçlanabilir.
Üçüncü koşul ise L-1 vizesi almak icin başvuracak olan kişinin ABD dışındaki şirkette yönetici, müdür veya uzman olarak vize başvurusundan önceki üç yıl içinde bir yıl çalışmış olması ve ABD`deki şirkete de yönetici, müdür veya uzman olarak transfer olmasıdır.
ABD`ye yeni bir ofis açmaya gelen kişiler L-1 statüsünde sadece bir yıl kalabilirler. İlk bir yıl sonunda ABD göçmenlik merkezi yeni kurulan şirketi veya ofisi dikkatli bir incelemeden geçirdikten sonra vizeyi uzatabilir.
L-1 vizesi başvuruları ilk önce ABD göçmenlik merkezi tarafından onaylanmalıdır; vizeye başvuran kişi eğer ABD dışında ise bu onayı aldıktan sonra konsolosluğa basvurmalıdır. Göçmenlik bürosunun gerekli bilgileri toplayamamış olması halinde veya daha detaylı soruşturma gerekmesi hallerinde konsolosluk L-1 vize başvurusunu reddetme veya geciktirme hakkını saklı tutar.
Yöneticiler ve müdürler L-1A statüsünde yedi yıla kadar kalabilirler. Uzman olarak calışanlar ise L-1B statüsünde beş yıla kadar kalabilirler. Vizeler üçer yıllık sürelerle verilirler ve ikişer yıllık sürelerle uzatılırlar. H ve L vize statüsündeki kişi bir yılını ABD dışında geçirmiş ise, H veya L vizesini almadan önce geçirdiği zaman yedi/beş yıldan çıkarılır.

E-1 TİCARETÇİ VİZESİ / E-2 YATIRIMCI VİZESİ
E vize kategorisi, ABD ile karşılıklı ticaret ve yatırım anlaşması yapan ve ABD ile ticaret veya yatırım ilişkisine giren, anlaşmanin tarafı ülkenin vatandaşlarına verilir. E vizelerinden birine başvuracak olan kişinin kişisel durumuna göre, kişi önce göçmenlik bürosuna yada ABD konsolosluğuna başvurur. Şu an yürürlükte olan yasalara göre E-1/E-2 vizesi sahiplerinin eşleri ABD`ye girdikten sonra ayrıca bir calışma izni alabilirler. E-1/E-2 vizesi sahipleri ABD`deki çalişmalarını bitirdiklerinde ABD`den ayrılmalıdırlar.

2. E-1 TİCARETÇİ VİZESİ
E-1 ticaretçi vizesi, ABD`ye çeşitli malların, paranın veya herhangi bir hizmetin ticareti ile uğraşmak için gelen ticaretçiler içindir. Bu mal, para ya da hizmet ticareti ABD ile ticareti yapacak olan vize adayının ülkesi arasında olmalıdır ve ABD ile o ulke arasında mevcut bir ticaret ilişkisi bulunmalıdır. Vizeye başvuracak olan kişi ticaret yapılacak olan ülkenin vatandaşı olmalıdır. ABD şirketinin en az %50`si vizeye başvuran kişinin vatandaşı olduğu ülkenin vatandaşlarının mülkiyetinde bulunmalıdır. E-1 vizesi alabilmesi için kişinin şirketin sahibi, ortağı, müdürü, yöneticisi yada şirket içinde önemli bir pozisyonda bulunması gerekmektedir. Ortak yatırımci şirketlerin çalışanları da E-1 vizesi alabilirler.
E-1 vizesi alabilmek için yapılan ticaretin, ABD ile diğer ülke arasında karşılıklı olması yani ülkeler arası bir alışveriş süre geliyor olması, ticaretin uluslararası kapsamda olması ve belirtilmiş olan ticari faaliyetlerden biri olması gerekmektedir.
Ticareti yapacak olan ABD şirketi ile ticaret yapılacak ülke arasında mevcut bir ticaret ilişkisi olmalıdır. Yeni ticaret ilişkileri kurmak amacıyla E-1 vizesi alınamaz.
Yapılacak olan ticaretin sürekli olması yani bir kerelik olmaması gerekmektedir. ABD konsolosluk görevlileri yapılacak olan ticaretin parasal değerini tespit etmek için ilk önce yapılan ticaretin miktarına bakarlar.

3. E-2 YATIRIMCI VİZESİ
E-2 yatırımcı vizesi ABD`ye gelen yatırımcılara, yatırım yaptıkları teşebbüsü geliştirmeleri ve yönetmeleri amacıyla veya yatırım yapmaya karar verdikleri zaman; yeterli sermayeye sahiplerse verilir. Vizeyi alabilmek için ABD ile yatırımcının ülkesi arasında karşılıklı bir yatırım anlaşmasi bulunmalıdır ve yatırımcı o ülkenin vatandaşı olmalıdır. ABD şirketinin en az %50`si yatırımcının ülkesinin vatandaşlarının mülkiyeti altında bulunmalıdır. E-2 vizesi için başvuran kişinin yatırımcı şirketin sahibi, ortağı, müdürü, yöneticisi veya önemli pozisyonda çalışan bir elemanı olması gerekmektedir. Ortak yatırımcı şirketlerin çalışanları da E-2 vizesi alabilirler.
E-2 vizesi alabilmek için gerekli olan yatırım aktif, yeterli ve marjinal olmayan bir yatırım olmalıdır.
E-2 vizesi alabilmek için belirlenmiş bir yatırım alt sınırı yoktur; yatırımın yeterliliği bir oran testi ile belirlenir. Oran testi, yatırım yapılan para miktarı ile , yatırım yapilan işin değerinin karşılaştırılması ile yapılır.
Yatırımcı sadece ABD`de oturma izni alabilmek için marjinal bir teşebbüse yatırım yapmamalıdır. Teşebbüsün marjinalliğine teşebbüsün ekonomik etkisine ve yarattığı iş imkanlarına bakılarak karar verilir.

4. H-1B PROFESYONELLİK GEREKTİREN MESLEKLERDE ÇALIŞANLAR
H-1B vizesi alabilmek için aranan başlıca koşul, teklif edilen işin profesyonel bir iş olması ve kişinin bu profesyonel mesleğin gerektirdiği yeterliliklere sahip olmasıdır.
Profesyonellik gerektiren meslek ile kastedilen, kişinin mesleği icra ederken üstün teorik ve pratik bilgisini kullanması gereken meslek olmasıdır. Bu mesleğe sahip olan kişinin, bu özel yetenek ve bilgi gerektiren meslek alanında bir üniversiteden alınmış, ABD eğitim sisteminde denkliği olan bir lisans diplomasına veya daha üst bir dereceye sahip olması gerekmektedir.
H-1B vizesi almak isteyen kişinin, çalıştığı meslek, mesleği icra edeceği eyalette mesleki bir ehliyet veya lisans gerektiriyorsa, bu ehliyet veya lisansa sahip olması gerekir. H-1B vizesi almak isteyen kişi, calişacağı meslek alanında, bir ABD üniversitesinden veya dengi bir yabancı üniversiteden alınmış bir lisans derecesine yada daha üst bir dereceye sahip olmalıdır. Bu derecelerden birinin dengi bir eğitim almış olan kişilerde H-1B vizesine sahip olabilirler.
Kişiye teklif edilen işin, H-1B vize statüsüne girebilmek için aranan profesyonel bir meslek olup olmadığına, vize talebini değerlendirip karara bağlayan göçmenlik bürosu karar verir. Göçmenlik bürosu bu kararı verirken, ilgili göçmenlik bürosu ve mahkeme kararları da dahil olmak üzere pek çok faktörü göz önünde tutar. Göçmenlik bürosunun kararını, ABD`deki değişik endüstrilerin ve iş hayatının değişime uğramasıda etkileyebilir. Bu değişimden kastedilenler, o mesleğe olan ihtiyacın artması veya o iş dallarının gerektirdiği kriterlerin değişmesi gibi durumlardır.
Göçmenlik bürosu, vize başvurusuna konu olan işin özellikleri, iş teklif eden ABD şirketinin büyüklüğü gibi faktörlere bakarak veya bazen herhangi bir yasal veya geçerli bir sebebe dayandırmadan teklif edilen işin H-1B vize statüsüne giren bir meslek olup olmadığını araştırıp, soruşturabilir.
H-1B vizesi kişiye olan ihtiyaç süresince geçerli olur ve ilk başta üç yıllık bir süre için verilir ve bir defaya mahsus üç yıl daha uzatılabilir. Böylece H-1B vize statüsünde en fazla altı yıl kalınabilir. H-1B vizesi alan kişinin önceden H ve L vize statülerinde geçirdiği süre, eğer ABD dışında bir yil geçirmediyse bu altı yıla dahil edilir.
H-1B vizesini düzenleyen yasalar, hem H-1B bağımlı işverenlere hem de diğer H-1B vizeli işçi calıştıran işverenlere, yanlarında H-1B`li işçi çalıştırabilmeleri için prosedüre dayanan ve bir çok belge gerektiren bazı yükümlülükler getirmişlerdir ve onlara önemli bir sorumluluk yüklemektedirler. Özellikle H-1B bağımlı işverenler söz konusu olduğunda vize sürecinde ilk olarak ABD iş piyasası gözden geçirilir.
İşverenler, H-1B vize statüsünde calıştıracakları işçilerine verecekleri hakları belirten Çalışma Koşulları Formu (LCA)`nu vize başvurusundan önce Çalışma Bakanlığına gönderip, onaylatmalıdırlar. Verilmesi gereken hakların herbiri LCA formunda ve yasalarda tek tek ve detaylı olarak açıklanmıştır. İşverenin aldığı hukuki sorumluluklar arasında başlıcaları vereceği maaş, çalışma koşulları, grev ve lokavt haklarıdır. Ayrica çalışacak olan yabancı işçilerin ABD`li işçilerin durumunu kötüleştirmiyeceğinin de belirtilmesi gerekmektedir.
Eğer işveren H-1B vizesi sahibi olan çalışanı vizesi bitmeden önce işten cıkartırsa, yasalara göre onun kendi ülkesine dönmek için yapacağı yolculuk masraflarını karşılamalıdır. E ve L vizelerinden farklı olarak, H-1B vizesi sahiplerinin eşleri ABD`de calişamazlar, calişmaları için eşlerinin H-1B vizesinden ayrı bir calışma vizesi almaları gerekmektedir.
H-1B vizesi her yıl belli sayıda kişiye verilir ve bu sayı 2005 yılı için 65.000 ile sınırlandırılmıştır. Bu kotaya, ABD`de mastır veya üstü eğitim görenler için 20000 kişilik ek bir kota da eklenmiştir.

5. H-3 GEÇİCİ STAJYER VİZESİ
H-3 geçici stajyer vizesi bir organizasyonun veya bir şirketin daveti ile bir alanda tecrübe kazanmak için ABD`ye gelenlere verilen bir göçmen olmayan vize türüdür. Bu vizeye doktorlar başvuramazlar.
Teklif edilen staj programı uretici bir çalışma içeremez; ancak kişinin tecrübe kazanabilmesi için üretici bir çalışma gerekliyse bu mümkündür.
Staj programlarının özellikleri ve teklif edilen çalışma programı yasalarda belirtilen kriterlere uygun olmalıdır.
H-3 vizesi en fazla 24 aylık süre için verilir. H-3 statüsünde iki yıl kalmış olan kişi, 6 ay kendi ülkesine geri dönmeden H veya L vizelerinden birine başvuramaz.
H-3 vizesine başvuran kişinin ABD`ye göçmen olarak gelme niyeti olmamalıdır ve stajı biter bitmez memleketine dönme niyetinde olmalıdır. H-3 vizesi sahiplerinin eşleri, vize statüleri gereği ABD`de çalışamazlar; çalışabilmeleri için ayrı bir çalışma vizesi almaları gerekmektedir.

6. O-1 ÖZEL YETENEK SAHİPLERİ
O-1 vizesi statüsüne girebilmek için, kişinin bilim, sanat, eğitim, iş alanlarından birinde özel bir yetenek sahibi olması veya ulusal yada uluslararası bir spor dalında başarı kazanmış olması gerekmektedir. Yasalara göre O-1 vizesi alacak olan kişinin kendi alanındaki başarıları belgelenmelidir.
O-1 vizesi başvuru formunda, genellikle bir işçi sendikası, yönetim organizasyonu yada aynı alandaki insanlardan oluşan bir grup tarafından yazılmış bir danışma mektubu da aranmaktadır.
O-1 vizesi, en fazla üç yıl geçerli olacak şekilde vize sahibinin katılacağı aktivitenin gerektirdiği süre için verilir. Bu üç yıla, ilk aktiviteden sonraki bir aktivite için yapılacak birer yıllık uzatmalar da dahildir.
Eğer vize sahibinin calışması vizesi geçersiz olmadan sona ererse işveren ve dilekçe sahibi, vize sahibinin ülkesine dönmesi için gereken ulaşım masraflarından beraber ve ayrı ayrı sorumludurlar. O-1 vizesi sahiplerinin eşleri, ayrı bir çalışma vizesi almadan ABD`de çalışamazlar.

7. O-2 ÖZEL YETENEK SAHİPLERİNİN YARDIMCILARI
O-2 vizesi ABD`ye O-1 vizesi sahibi özel yetenek sahibi olan kişilere alanlarında yardımcı olmak üzere asistan olarak gelmiş olan kişilere verilir. O-2 vizesi özel yetenek sahibi kişiyle uzun süre mesleki ilişkisi olan yada onun performansında hayati önem taşıyan kişilere verilir.Bu statüdeki kişiye eşlik eden eşi ve çocukları O-3 statüsündedirler.